maandag 12 oktober 2015

Over van Gogh.


Het is 125 jaar geleden dat van Gogh overleed en het lijkt er op dat de man na zijn dood meer leeft dan tijdens zijn leven. Maar dat is niet waar, hij schilderde dat het een lieve lust was, schreef brieven met de meest filosofische gedachten en worstelde met zijn leven. Op de één of andere manier spreekt hij tot onze verbeelding in ieder geval tot die van mij. Ten eerste heb je met hem te doen omdat er maar één schilderij tijdens zijn leven verkocht is. Daar zit iets tragisch in, dat pas na zijn dood zijn roem zo groot is geworden.

Verder lijkt het er op dat van Gogh, zich niet begrepen voelde. Alleen zijn broer gunt hem vele kansen om uit te vinden of hij echt die kunstenaar is, die hij van binnen voelt te zijn. En wie heeft nou geen behoefte om begrepen te worden? Misschien is dat wel de valkuil van onze tijd. Elkaars verhaal, elkaars leven te respecteren.

Hij geloofde in zijn passie, hij zag de kleuren van het landschap, hij beleefde de kleuren. Kon euforisch zijn als hij de kleuren kon vangen op zijn palet. Hoe poëtisch klinkt dat; jouw kleuren vangen op jouw palet.

En dan is er opeens een onderzoeker, een chemisch technoloog, die bedenkt dat Vincent van Gogh waarschijnlijk last heeft gehad van de koolmonoxide. Hij schilderde tot laat in de avond, waarschijnlijk zelfs ook ’s nacht. Hij deed dat bij gasverlichting.  Bij verbranding van dat gas, komt koolmonoxide vrij, en kwik en lood. Het zou zo maar kunnen dat dat invloed heeft gehad op zijn geestelijke toestand.


Een triest facet, gedreven door passie, een tomeloze inzet om ook ’s avonds te schilderen, blijkt dat nu van invloed te zijn geweest op zijn geestelijke gezondheid. Een triest verhaal zonder happy end. En toch raakt hij velen van ons, door zijn leven, zijn brieven en zijn prachtige schilderijen. Het is niet voor niets geweest. Hij moest eens weten.